-
1 πονώ
(ε), πονάω 1. αμετ.1) чувствовать, испытывать боль; болеть (о чём-л.);πονει — болит;
μου πονει το στομάχι — у меня болит желудок;
2) страдать, мучиться;§ του πονεί το δοντάκι γι' αυτή — он влюблён в неё;
2. μετ.1) причинять боль, муки, страдания; 2) болеть душой (за кого-л.), сочувствовать, сострадать (кому-л.); τον πόνεσε η ψυχή μου у меня душа ва него болела; 3) дорожить (чём-л.), жалеть, беречь (что-л.);δεν πονώ τα λεφτά μου — не жалеть своих денег;
4) тосковать (по родине, дому, родным);πονώ τον τόπο (τα παιδιά) μου — тосковать по родине (по детям);
§ πού σε πονεί και πού σε σφάζει — его безжалостно избили
-
2 λαιμός
ο1) шея; 2) горло, глотка;μου πονεί ο λαιμός (μου) — у меня болит горло;
με γαργαλάει ο λαιμός — или κάτι μού γαργαλάει το λαιμό — у меня першит в горле;
3) ворот, воротник; горловина (платья);4) горлышко (бутылки и т.п.); 5) перешеек, узкая полоса земли (между озёр);§ βγάζω το λαιμό μου να σε φωνάζω — а) надсаживаться, звать, кричать до хрипоты; — б) охрипнуть от крика;
δεν πάει να κόψει το λαιμό του — он и пальцем не пошевельнёт; — ему ни до чего нет дела; — а ему хоть трава не расти;
πιάνω απ' το λαιμό — а) схватить за горло; — б) перен. взять за горло;
βάζω το μαχαίρι στο λαιμό — пристать с ножом к горлу;
παίρνω κάποιον στο λαιμό μου — подводить кого-л.;
τον πήρα στο λαιμό μου — я его подвёл; — он пострадал из-за меня;
μου κάθεται στο λαιμό — он у меня стоит поперёк горла;
ως το λαιμό — до отказа, по горло
-
3 κοιλιά
κοιλία η1) живот; утроба; чрево (книжн.); брюхо, пузо (прост.);με ( — или μού) πονεί η κοιλ μου — у меня болит живот;
γεμίζω την κοιλιά μου — насытиться; — набить брюхо, утробу (прост.);
η ζωή του αρχίζει απ' την κοιλιά του και τελειώνει στην κοιλ του — он обжора, он думает только р том, как набить утробу;
στην κοιλιά της μάννας — в утробе матери;
2) анат. полость, желудочек;η κοιλία της καρδιάς (τού εγκεφάλου) — желудочек сердца (головного мозга);
3) перен. выпуклость; вогнутость;στάμνα με μεγάλη κοιλιά — пузатый кувшин;
κάνει κοιλιά ο τοίχος — стенка выпятилась;
κάνω κοιλιά — провиснуть (о натянутой веревке и т. п.);
§ κάνω κοιλιά ( — или κοιλές) — отрастить живот, брюшко;
έχει μεγάλη κοιλιά — он невозмутим;
με την κοιλιά — ничком;
με την κοιλιά στο στόμα — на сносях
-
4 καρδιά
καρδία η1) сердце (тж. перен.); душа;δουλεύω με όλη μου την καρδιά — вкладывать всю душу в дело;
ανοίγω την καρδιά μου σε κάποιον — открыть своё сердце, излить душу кому-л.;
μου σφίγγεται ( — или σφίγγει, πονεί) η καρδιά — щемит сердце;
ραγίζει η καρδιά μου — сердце моё разрывается;
μου ματώνει η καρδιά — сердце моё обливается кровью;
έχω βάρος στην καρδιά μου — у меня тяжело на сердце;
μίλησε στην καρδιά μας — он нас очень растрогал;
με βαρεία καρδιά — с тяжёлым сердцем;
με ανοιχτή καρδιά — с открытым сердцем, душой;
μιλώ με ανοιχτή καρδιά — говорить от души, искренне;
2) середина, центр;στην καρδ της Αφρικής — в глубине, в центре Африки;
3) сердцевина;η καρδιά τού μήλου (τού καρπουζιού) — сердцевина яблока (арбуза) 4) смелость, отвага;
τό λέει η καρδιά του — он храбрый;
δεν το λέει η καρδιά του — он трус;
έχω καρδιά — быть смелым, отважным;
κάνω καρδιά — а) осмеливаться, набираться смелости; — б) набираться терпения;
δεν έχω καρδιά — быть трусливым, робким;
5) перен. середина, наивысшая точка (чего-л.);στην καρδιά τού χειμώνα — в середине зимы, в разгаре зимы;
§ καθαρή (μεγάλη, καλή) καρδιά — чистое (большое, доброе) сердце;
μαύρη ( — или κακή) καρδιά — а) недоброе, злое сердце; — б) злой, вредный человек;
καρδιά πέτρα — или πέτρινη καρδιά — каменное сердце, чёрствый, жестокий человек;
άνθρωπος χωρίς καρδ — бессердечный человек;
πονετική καρδιά — сострадательный, участливый человек;
λόγια της καρδιας — искренние слова;
ελαφρά τη καρδία — с лёгким сердцем, с чистой совестью;
κάμνω κάη χωρίς καρδιά — делать что-л, неохотно, без души;
τον έχω στην καρδιά μου — я его очень люблю;
μούκανε την καρδιά — он исполнил моё желание;
άνοιξε η καρδιά μου — я очень обрадовался;
μούκανε την καρδιά μου περιβόλι — а) он меня порадовал; — б) ирон. ничего себе, порадовал он меня!;
χάλασε η καρδιά μου — я был огорчён, у меня испортилось настроение;
ήρθε η καρδιά μου στον τόπο της — я пришёл в себя, оправился от страха;
τό τραβάει η καρδιά μου (σου, του κ.λ.π.) — меня (тебя, его и т. д.) тянет (к чему-л.); — душа просит (чего-л.);
δεν το βαστά η καρδιά μου — а) я этого терпеть не могу; — б) сердце моё этого не выдерживает;
ανακατώνεται η καρδιά μου — меня тошнит;
έχω καρδιά αγκινάρα — флиртовать направо и налево (о женщине);
θα σού φάω την καρδιά — я тебя убью;
με όλη μου την καρδιά — или από καρδίας — или εξ όλης καρδίας — или εκ μέσης καρδίας — от всего сердца, от всей души;
με καθαρή καρδιά — чистосердечно;
με το χέρι στην καρδιά — откровенно, положа руку на сердце;
βαστά καρδιά μου! — мужайся!
-
5 ψυχή
η1) душа;τον πονεί το ψυχή μου — у меня душа болит за него;
αυτό το άδικο δεν το ανέχεται η ψυχή μου — я не могу перенести такой несправедливости;
2) храбрость, мужество, смелость, отвага;τό λέει η ψυχή του — он храбрый;
αυτός έχει ψυχή λαγού — у него заячья душа, он трус;
3) бодрый дух, энергия;αυτή η γυναίκα έχει ψυχή — это энергичная, смелая женщина;
4) душа, человек;τό χωριό έχει εξακόσιες περίπου ψυχές — в селе около шестисот жителей, около шестисот душ;
ψυχή βαρεία θλιμμένη — неприкаянная душа;
δεν υπαρχει ψυχή ζωντανή — нет ни живой души (где-л.);
ψυχ δε φαίνεται πουθενά — нигде не видно ни души;
οΰτε ψυχ! — ни души!;
5) бабочка, мотылёк;§ ψυχ
της παρέας (αυτής της δουλείας) — душа компании (этого дела);, αυτό βαραίνει στην ψυχή μου — это лежит у меня камнем на душе;
πιάστηκε η ψυχή μου — у меня дух захватило;
πήγε η ψυχή μου στην κούλουρη — у меня душа в пятки ушла;
όσα τραβάει ( — или γουστάρει) η ψυχή σου — сколько твоей душе угодно;
μου εβγαλε την ψυχή — он мне всю душу вымотал, он меня замучил;
δεν βαστάει η ψυχή μου — это для меня невыносимо;
στο βάθος της ψυχής μου — в глубине души;
εξ όλης ψυχής — или εκ βάθους ψυχής — от всей души;
με όλη μου την ψυχή — всей душой;
τον αγαπά με όλη του την ψυχή — он его любит всей душой;
με την ψυχή μου — а) с большим удовольствием; — за милую душу (разг); — б) со всей энергией, изо всех сил;
με την ψυχή στο στόμα — ни жив ни мёртв;
ψυχή τε και σώματι — душой и телом (быть преданным кому-л.); — верой и правдой (служить кому-л.);
καλή ψυχ! — лёгкой смерти! (пожелание);
ψυχ μου! — душа моя!;
τί ψυχή θα παραδώσεις; — как тебе совесть позволяет (так поступать)?;
δες μορφή και δες ψυχή — или οία η μορφή τοιάδε και η ψυχ — человека по лицу видно;
≈ глаза — зеркало души -
6 δόντι
τό1) зуб;πρώτα δόντια — молочные зубы;
υστερινά δόντια — зубы мудрости;
εμπροσθινά (πίσω) δόντια — передние (коренные) зубы;
ψεύτικα δόντια — вставные зубы;
τό τρίξιμο των δόντιών — скрежет зубов;
βγάζει (αλλάζει) δόντια το παιδί — у ребёнка прорезаются (меняются) зубы;
βγάζω δόντι — вырывать зуб;
2) тех зуб, зубец;3) зазубрина;§ μιλώ όξω από τα δόντια — высказывать всё напрямик;
σκάζουν τα δόντια του — зубы чешутся;
μέσα απ' τα δόντια — сквозь зубы;
δεν είναι γιά τα δόντια μου (σου κ,λ.π.) — это мне (тебе и т. д.) не по зубам;
τρίζω τα δόντια μου — а) скрежетать зубами; — б) оскаливаться;
τρίζω ( — или δείχνω) τα δόντια — показывать зубы, огрызаться;
έχω γερά δόντια — или κόβει το δόντι μου — иметь крепкие зубы; — уметь за себя постоять;
κρατώ κάποιον με τα δόντια — держаться (зубами) за кого-л.;
η ψυχή μου πηγε στα δόντια μου — душа в пятки ушла;
με την ψυχή στα δόντια — еле жив;
μοβ πονεί το δόντι γι' αυτή — я неравнодушен к ней; — я влюблён в неё;
οπλισμένος ως τα δόντια ( — или μέχρι οδόντων) — вооружённый до зубов;
δεν έχει να ξύσει το δόντι του — у него ветер свистит в карманах
-
7 μέση
η1) середина;μέση του δρόμου — середина улицы;
στημέση — а) в середине; — посредине, посреди;
στη μέση τού φαγητού — в середине обеда, во время обеда; — б) пополам, на две части;
μ' έβαλαν στη μέση — а) меня окружили, на меня напали с разных сторон; — б) меня посадили в середину;
2) талия, поясница;δαχτυλιδένια μέση — осиная талия;
με πονεί η μέση μου — у меня болит поясница;
§ μπαίνω στη μέση — вмешиваться;
με άφησε στη μέση — он меня бросил на полпути (в работе);
τον έβγάλε από τη μέση — он избавился от него; — он расправился с ним
См. также в других словарях:
αστράγαλος — ο 1. κόκαλο του κάτω μέρους του ποδού, κότσι: Μου πονεί ο αστράγαλός μου και δεν μπορώ να περπατήσω. 2. το παιχνίδι με τα κότσια: Και στην αρχαιότητα έπαιζαν με τους αστραγάλους. 3. κόσμημα στα ιωνικά και κορινθιακά κιονόκρανα … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
πονώ — πονῶ, έω, ΝΜΑ, πονάω Ν [πόνος] 1. αισθάνομαι σωματικό άλγος, έχω πόνους («μού πονάει το στομάχι») 2. θλίβομαι, λυπάμαι, υποφέρω ψυχικά («πόσον δοκεῖς πονοῡσιν, Ἔρως, ὅσους σὺ βάλλεις», Ανακρεόντ.) 3. προξενώ θλίψη, κάνω κάποιον να λυπηθεί («μέ… … Dictionary of Greek
κώλος — ο (Μ κῶλος) το κατώτατο άκρο τού εντερικού σωλήνα, ο πρωκτός νεοελλ. 1. τα οπίσθια, οι γλουτοί, ο πισινός 2. το πίσω μέρος ρούχων που εφάπτεται στους γλουτούς («τρύπησε ο κώλος τού παντελονιού») 3. η βάση ή ο πυθμένας αγγείου, καλαθιού κ.λπ.… … Dictionary of Greek
ψάλλω — ΝΜΑ, και ψέλνω Ν άδω λατρευτικούς ύμνους, εκκλησιαστικά τροπάρια νεοελλ. 1. τραγουδώ («έψαλαν τον Εθνικό Ύμνο») 2. είμαι ψάλτης σε ναό («πού θα ψάλλεις την Κυριακή;») 3. συνεκδ. υμνώ, εξυμνώ, εγκωμιάζω 4. μτφ. α) λέω κάτι επίμονα και μονότονα… … Dictionary of Greek
κρίση — I (Οικον.). Στην οικονομική ζωή, η κ. ανταποκρίνεται σε μια περίοδο οικονομικών δυσχερειών, αντίθετη προς τη φάση της ευημερίας. Στις εκβιομηχανισμένες οικονομίες, η κ. εμφανίζεται ως μία από τις επαναλαμβανόμενες φάσεις του οικονομικού κύκλου.… … Dictionary of Greek